Χάσμα απόψεων μεταξύ Μόσχας και Τελ Αβίβ

Με τα αποτελέσματα από την επίσκεψη του στο Ισρήλ να υπήρξαν χαμηλότερα των προσδοκιών και με την οφθαλμοφανή διαπίστωση πως το ξέσπασμα ενός μεγάλου πολέμου στην περιοχή βρίσκεται στο παρά πέντε, επέστρεψε εχθές στην Μόσχα ο Ρώσος πρόεδρος...

Βλαντίμιρ Πούτιν

Ανδρέας Λουμάκης, ειδικά για τη Russia Beyond the Headlines

Όταν αναχωρούσε πριν δυο εικοσιτετράωρα για το Τελ Αβίβ, ο Ρώσος πρόεδρος προφανώς και δεν είχε την ψευδαίσθηση πως ύστερα από τις συναντήσεις διάρκειας 3ωρών με την ισραηλινή ηγεσία θα τους μεταμόρφωνε τις θέσεις. Αυτό στο οποίο όμως ήλπιζε, ήταν να μπορέσει να διακρίνει μια φόρμουλα στοιχειώδους επικοινωνίας.

Δυστυχώς, όπως διεφάνη και από τις δηλώσεις των δυο πλευρών, οι θέσεις τους για τα ζητήματα της Συρίας και του Ιράν είναι εκ διαμέτρου αντίθετες. Στο συγκεκριμένο ταξίδι το Κρεμλίνο, είχε δώσει το μεγαλύτερο βάρος, από όλες τις επισκέψεις στο εξωτερικό τις οποίες έχει πραγματοποιήσει ο Βλαντίμιρ Πούτιν ύστερα από την επιστροφή του στο τιμόνι της χώρας.

Ενδεικτικό αυτού είναι πως η αντζέντα καθώς και οι επαφές του Ρώσου προέδρου στο Ισραήλ και στην Δυτική Όχθη, δεν σχεδιάστηκαν από τον Ρώσο ΥΠΕξ Σεργκέι Λαβρόφ, αλλά από τον διεθυντή του διπλωματικού γραφείου του Βλαντίμιρ Πούτιν και πρώην πρέσβη της Ρωσίας στην Ουάσιγκτον Ανατόλι Ουσακόφ. Στο ίδιο πνεύμα είχαν προηγηθεί μια σειρά δημοσιευμάτων στον ρωσικό Τύπο σύμφωνα με τα οποία «Ο Πούτιν πάει στο Ισραήλ μόλις 40 ημέρες μετά την επιστροφή του στο Κρεμλίνο, σε αντίθεση με τον Ομπάμα που δεν το έχει επισκεφθεί εδώ και τρία χρόνια», δίδοντας με τον τρόπο αυτό το άρωμα της επίσκεψης.

Μήνυμα προς τους Εβραίους της Ρωσίας

Οι λόγοι για τους οποίους το Κρεμλίνο έδωσε μεγάλη βαρύτητα στο συγκεκριμένο ταξίδι έχουν να κάνουν τόσο με το αυτονόητο ενδιαφέρον του για την ευαίσθητη αυτή περιοχή, αλλά και για το εσωτερικό της χώρας. Επειδή ο πρώτος λόγος γίνεται κατανοητός και ο δεύτερος λιγότερο, πρέπει να εξηγήσουμε κάποιες από τις ιδιαίτερες αυτές πτυχές.

Στη Ρωσία ως γνωστόν συμβιώνουν αρμονικά εδώ και αιώνες χριστιανοί, εβραίοι και μουσουλμάνοι. Τα τελευταία χρόνια αρκετοί Ρώσοι ολιγάρχες εβραϊκής καταγωής, όπως ο Χονταρκόφσκι και Μπερεζόφσκι συνέδεσαν τα ονόματα τους με βαρύτατες κακουργηματικές πράξεις και με έναν σκληρό πόλεμο προς το Κρεμλίνου και προσωπικά εναντίον του Βλαντίμιρ Πούτιν. Υπενθυμίζουμε μάλιστα πως οι πρόσφατες διαδηλώσεις της αντιπολίτευσης εναντίον του Ρώσου προέδρου, έγιναν με παρακήνυση και στήριξη του καταζητούμενο ρωσοεβραίο ολιγάρχη Μπορίς Μπερεζόφσκι, όπως ο ίδιος έχει κυνικά ομολογήσει.

Με την επίσκεψη του λοιπόν στο Ισραήλ ο Ρώσος πρόεδρος θέλησε να περάσει μια σειρά επικοινωνιακών και πραγματικών μηνυμάτων προς την εβραϊκή κοινότητα της Ρωσίας, τα οποία τηλεγραφικά λένε πως για τον ίδιο είναι αυτονόητο πως δεν υπάρχει ουδεμία διαφορά ανάμεσα στους Ορθόδοξους Ρώσους, στους Εβραίους Ρώσους και στους Μουσουλμάνους Ρώσους. Αρκέι όλοι τους να σέβοναται τους νόμους του ρωσικού κράτους. Θέλοντας μάλιστα να τονίσει αυτή του την θέση, είδαμε τον Βλαντίμιρ Πούτιν να επισκέπτεται το «Τείχος των Δακρύων» και αντίστοιχα να πραγματοποιεί προσκύνημα στον Πατριαρχικό της Αναστάσεως στα Ιεροσόλυμα. Εικόνες που μεταδώθηκαν από όλα τα ρωσικά κανάλια.

Διάσταση απόψεων

Στο καυτό θέμα της Συρίας, ο Ρώσος πρόεδρος άκουσε από την ηγεσία του Ισραήλ, να του ζητάει η Ρωσία να αλλάξει στάση και να γίνει πιο σκληρή απέναντι στην Δαμασκό. Ο Βλαντίμιρ Πούτιν εξήγησε στον Ισραηλινό πρόεδρο Σίμον Πέρες, πως απέναντι στον «Άσαντ δεν έχει καμία υποχρέωση», αυτό όμως, όπως του διεμήνυσε δεν σημαίνει πως η Ρωσία σκοπεύει να αποκλύνει απο την πάγια διπλωματική της θέση στο ζήτημα, αλλά ούτε και να διαταράξει και τις εμπορικές της σχέσεις με την Συρία.

Στο άλλο ευαίσθητο ζήτημα, αυτό του Ιράν, το Τελ Αβίβ προέβαλε ως μοναδική λύση την περαιτέρω σκλήρυνση της στάσης της Δύση. Από την απάντηση του Ρώσου προέδρου φάνηκε πως και εδώ υπήρξε χάσμα ανάμεσα στις δυο πλευρές. Ο Βλαντίμιρ Πούτιν, αφού τους υπενθύμισε πως ύστερα από την επέμβαση της Δύσης στο Ιράκ και το Αφγανιστάν η κατάσταση στην περιοχή αντί να βελτιωθεί, χειροτέρψε δραματικά, συμπλήρωσε πως κάθε σκέψη περι αμοιβαίας καταστροφής είναι απαράδεκτη!

Ως μοναδική λύση σχετικά με το πυρηνικό πρόγραμμα της Τεχεράνης, ο Βλαντίμιρ Πούτιν επανέλαβε την πάγια ρωσική θέση, που δεν είναι άλλη από αυτή του πραγματικού διαλόγου. Μπορεί για τα διεθνή ζητήματα να μην υπήρξε ταύτιση απόψεων, ωστόσο η διμερής συνεργασία στους τομείς της αγροτικής βιομηχανίας, του εμπορίου και του τουρισμο, όπως συμφώνησαν και οι δυο πλευρές βαίνει περίφημα.

Στις επαφές που είχε μετην Παλαιστινιακή Αρχή και τον επικεφαλής της Μαχμούντ Αμπας, ο Ρώσος πρόεδρος τον κάλεσε να συμβάλει και αυτός με όλα τα μέσα που διαθέτει προς την αυτοσυγκράτηση στην περιοχή. Τέλος στο κεφάλιο των διμερών σχέσαιων Ρωσίας-Παλαιστίνης ο Βλαντίμιρ Πούτιν υποσχέθηκε πως θα βοηθήσει και ο ίδιος προκειμένου να συνεχιστεί η σοβιετική παράδοση συνεργασίας στους τομείς της παιδείας και του πολιτισμού.