Συνωμοσίες; Και όμως γίνονται…

Του Δημήτρη Κωνσταντακόπουλου

Διαβάζοντας τις προάλλες μια συνέντευξη του Γιάνη Βαρουφάκη, από τους πιο ενδιαφέροντες και ευρηματικούς ‘Ελληνες οικονομολόγους, είδα μπροστά μου να παρουσιάζεται ανάγλυφη η εικόνα μιας γιγαντιαίας επιχείρησης καταστροφής του ευρώ. Αλλά ο οικονομολόγος μας κατέληγε τονίζοντας ότι δεν υπάρχουν συνωμοσίες, ότι κανείς δεν προκαλεί αυτά που συμβαίνουν…

Το σύστημα, οι παίκτες είναι καλοί, αλλά για κάποιο λόγο δεν συμπεριφέρονται έξυπνα. Θυμήθηκα έναν φίλο μου, πούπαθε έμφραγμα, είχε όλα τα συμπτώματα, αλλά επειδή έχει μεγάλη υποβλητική ικανότητα, κατάφερε να πείσει τέσσερις γιατρούς να τον αφήσουν να κυκλοφορεί ελεύθερος. ‘Ενας μάλιστα από αυτούς, καρδιολόγος στην ειδικότητα, αφού τον εξέτασε, του είπε κατάπληκτος: «Περίεργο. ‘Εχεις όλα τα συμπτώματα του εμφράγματος!» Φυσικά τα είχε, γιατί είχε και το έμφραγμα.

‘Ολοι γνωρίζουμε εξ εμπειρίας ότι οι «συνωμοσίες», η ανάληψη δηλαδή μυστικής δράσης που δεν ανακοινώνεται, είναι, δυστυχώς, ψωμοτύρι στις ανθρώπινες και δημόσιες σχέσεις. Κάποιας μορφής συνωμοσία κάνουν ακόμα και οι γονείς για να φάει το παιδί τους το φαί, οι γυναίκες με τους άντρες τους και τούμπαλιν. Οποιοσδήποτε φοιτητής ιστορίας έχει διαβάσει τουλάχιστο για εκατό συνωμοσίες με μεγάλες συνέπειες, από το πρώτο τρίμηνο κιόλας της σχολής.

Λίγες εβδομάδες μετά την «πολιτικά ορθή» αποδοκιμασία της «συνωμοσιολογίας» από τον κ. Βαρουφάκη, οι υπεύθυνοι της τράπεζες Barclays, που διευθύνεται από ένα κλάδο της «δυναστείας» Ρότσιλντ, όπως επεσήμανε ένας άλλος, πολύ ενδιαφέρων συγγραφέας, ο  κ. Παναγιώτου, κατηγορούντο για τη χειραγώγηση του διατραπεζικού επιτοκίου Libor, δηλαδή της παγκόσμιας οικονομίας! Εκεί που βρισκόμαστε, το περίεργο δεν είναι ότι τον χειραγωγούσαν, είναι μάλλον ότι βρέθηκε αρχή να ερευνήσει το θέμα.

Τις προάλλες συζητούσα με έναν πρώην Υπουργό Οικονομικών, με μεγάλη διεθνή εμπειρία και σχέσεις. Μούλεγε ότι ούτε ο Ομπάμα, ούτε η Μέρκελ ούτε ο Πούτιν θέλουν την καταστροφή του ευρώ. Πιστεύεις ότι αυτό αφορά όλους τους παίκτες, δηλαδή και το επίπεδο Ρότσιλντ, Ροκφέλερ και δε ξέρω ποιού άλλου; επέμεινα εγώ. Μου φάνηκε ότι δυσαρεστήθηκε από την ερώτηση, προτίμησε όμως να προστατεύσει την αυτοεικόνα του: «Αυτοί θέλουν την καταστροφή του ευρώ», απάντησε κατηγορηματικά. Μόνο μια συστηματική γνώση και ανάλυση των ενεργειών των κέντρων του χρηματιστικού κεφαλαίου μπορεί βέβαια να δώσει σοβαρή ένδειξη για το σχέδιο που πιθανώς ακολουθούν.

Ακόμα κι αν δεχθούμε ότι δεν υπάρχει εξ αρχής σχέδιο για πολλά από όσα γίνονται, η ίδια η διαδικασία θα το συγκροτήσει. Ο αναλυτής ή ιστορικός που θέλουν να μάθουν αν ένα γεγονός προκαλείται από «αντικειμενικά αίτια» ή από «υποκειμενικά σχέδια», βρίσκεται στη θέση του φυσικού που καλείται να απαντήσει στο ερώτημα αν το φως είναι κύμα ή σωμάτιο. Και τα δύο, ήταν η απάντηση της Φυσικής. Το τυχαίο εναλλάσσεται με το αναγκαίο, η τάξη με την αταξία, τα πάντα ρει, όπως δίδασκε ο Ηράκλειτος, αλλά η ίδια η αρχή που διατύπωσε μοιάζει, παραδόξως, αμετάβλητη!

Στις μέρες μας, η «πολιτική ορθότητα» υποστηρίζει ότι «δεν γίνονται συνωμοσίες» και επιδιώκει να χαρακτηρίσει «γραφικούς», «παρανοϊκούς», ανάξιους να ληφθούν σοβαρά υπόψιν όσους υποστηρίζουν ότι γίνονται τέτοιες συνωμοσίες και ότι μπορεί να έχουν τεράστια πολιτικά αποτελέσματα. Συχνά είναι όντως παρανοϊκοί αυτοί που υιοθετούν άκριτα κάθε είδος συνωμοσιολογικής ερμηνείας. Είναι αναντίρρητα πιο εύκολο να αποδίδεις ένα αποτέλεσμα σε μια εύλογη θεωρία συνωμοσίας, παρά να κάνεις την επίπονη δουλειά που χρειάζεται η τεκμηρίωση μιας σχέσης αιτίου και αιτιατού. Η ηγεσία του ΚΚΕ π.χ. αποδίδει συστηματικά στη μυστηριώδη δράση του εχθρού και  όχι στα δικά της σφάλματα τις πολιτικές κακοτυχίες της. Μια από τις τραγικότερες πτυχές του σταλινικού κομμουνισμού ήταν η περιγραφή (και εκτέλεση) των διαφωνούντων με την ηγεσία ως «πρακτόρων». Αυτά όμως δεν σημαίνουν βέβαια ότι δεν υπάρχουν συνωμοσίες και πράκτορες!

‘Ενας πρώην αρχηγός ευρωπαϊκού κράτους, με τον οποίο είχα κάποτε την τύχη να συνομιλήσω, μου είπε: «Δεν πρόκειται ποτέ να το πω, αλλά πιστεύω ότι κάποιοι τομείς του αμερικανικού κράτους και της κυβέρνησης άφησαν να γίνει η επίθεση κατά των δίδυμων πύργων, για να δικαιολογήσουν τους πολέμους στη Μέση Ανατολή». Δεν υπάρχει ασφαλώς απόδειξη για κάτι τέτοιο, υπάρχει όμως ένα βουνό ενδείξεις. ‘Ισως για να μη ληφθούν σοβαρά υπόψιν ή διερευνηθούν δεόντως, αναπτύχθηκαν μια σειρά ευφάνταστες, αλλά βλακώδεις θεωρίες, ότι δεν υπήρχαν αεροπλάνα, ότι ήταν εικονική η εικόνα των πληττόμενων πύργων που είδαμε στην τηλεόραση, ότι δεν χτυπήθηκε ποτέ το Πεντάγωνο κλπ. Οι περισσότεροι λογικοί άνθρωποι τις απέρριψαν ορθώς, ευθύς εξ αρχής, μόνο που η σχετική φασαρία άμβλυνε την όποια απαίτηση μιας σοβαρής διερεύνησης, που βεβαίως θα ήταν, ούτως ή άλλως, πολύ δύσκολο να γίνει στη χώρα που περιμένει ακόμα να μάθει ποιος εκτέλεσε τον Πρόεδρο Κένεντι και τον αδελφό του! Είναι αυτό που ένας φίλος ονομάζει «συνωμοσία των συνωμοσιών», μια προσπάθεια δηλαδή να παρουσιασθούν με γελοίο τρόπο σοβαρά πράγματα, ώστε να «καούν» προκαταβολικά.

Αν υπάρχουν κάμποσοι μουρλοί, που αποδίδουν οτιδήποτε σε συνωμοσία, οι παγίως εξορκίζοντες τις συνωμοσίες υπερασπίζονται ουσιαστικά την υποτιθέμενη καλή φύση των πολύ μικρών μειοψηφιών που είναι τα πραγματικά αφεντικά του κόσμου, που κρατάνε  σφιχτά στα χέρια τους τον πλούτο και την εξουσία, μην αφήνοντας συνήθως ούτε ψίχουλα στους υπηκόους και υποτακτικούς τους. Πρέπει κανείς να είναι εξαιρετικά ανόητος για να πιστεύει αίφνης ότι οι πόλεμοι σε Λιβύη και Συρία γίνονται εξαιτίας αυθόρμητης λαϊκής εξέγερσης, στην οποία οι ευαίσθητες δυτικές δημοκρατίας παρέχουν υποστήριξη. Παραδόξως, οι ίδιες αυτές δημοκρατίες δεν είπαν τίποτα όταν ο στρατός της φίλης τους, ελάχιστα δημοκρατικής Σαουδικής Αραβίας μπήκε στο Μπαχρέιν και κρέμασε τους ηγέτες της εξέγερσης. Οι πόλεμοι και οι γενικότερες εξελίξεις στη Μέση Ανατολή ακολουθούν συγκεκριμένη πορεία, απολύτως προκαθορισμένη στις γενικές γραμμές. Το σχέδιο έχει πολύ νωρίτερα εξηγηθεί αναλυτικά από Ισραηλινούς και Αμερικανούς στρατηγικούς σχεδιαστές, δεν υπάρχει τίποτα κρυφό, μόνο που οι μεγάλες εφημερίδες του δυτικού κόσμου δεν θεωρούν σκόπιμο να τα αναφέρουν. Το γεγονός ότι οι εξελίξεις παρουσιάζονται αποσπασματικά στον δυτικό τύπο, με τη μορφή δήθεν τυχαίων γεγονότων, που προκαλούνται από εκρήξεις λαϊκής δυσφορίας κατά των τελευταίων εναπομεινάντων ανεξαρτήτων καθεστώτων, δεν αποδεικνύει τόσο την πρόοδο της ανθρώπινης βλακείας, όσο αυτή του ολοκληρωτισμού στις μέρες μας.

Η ανθρωπότητα, με τη μορφή που τη ξέρουμε κατά την περίοδο που ονομάζουμε Ιστορία, διανύει πιθανώς τον τελευταίο αιώνα της ύπαρξής της. ‘Ενας νέος ολοκληρωτισμός, με επίκεντρο την κυριαρχία του Χρήματος, που κάπως προφητικά διείδε ο Μαρξ στα Γκρούντρισσε, αν και δίνοντάς του μόνο «αντικειμενική» υπόσταση. Αλλά η κυριαρχία έχει πάντα ένα υποκείμενο και το Χρήμα ως συγκεντρωμένη δύναμη μοιάζει, θα λέγαμε, με «μιγαδικό» Αυτοκράτορα. Τον ολοκληρωτισμό αυτό περιέγραψαν ως δυνατότητα «μαύροι προφήτες» (Ζαμιάτιν, ‘Οργουελ, Χάξλευ) και είναι πιθανώς ante portas, αν καταφέρει να νικήσει τον ανθρωπισμό. Μπροστά του, τα έργα του Χίτλερ ή άλλων Δικτατόρων θα μοιάζουν αστειότητες, έργο αλχημιστών μπροστά στη Χημεία. Η επικράτησή του θα μας πάει σε έναν «αιώνα των καταστροφών», που υποδεικνύουν άλλωστε η Φουκουσίμα, η Μέση Ανατολή, η Ελλάδα και η κρίση της ΕΕ. Από κει και πέρα μπορεί να σκεφτεί κανείς ότι θέλει, ακόμα και μια Δικτατορία των Μηχανών σε έναν μισοκατεστραμμένο πλανήτη. Θα είχε μεγάλη σημασία για τον ανθρώπινο πολιτισμό αν, επιστήμονες και διανοούμενοι, αντί να δωροδοκούνται με τιμές και επιδοτήσεις, ασχολιόντουσαν σοβαρά, συστηματικά, επιστημονικά με την τεκμηρίωση των προόδων που έχουν γίνει στη μακροχρόνια, μυστική, καθαρά συνωμοτική προσπάθεια οικοδόμησης αυτού του νέου ολοκληρωτισμού, που χρησιμοποιεί μαζικά όλες τις εκπληκτικές προόδους των θετικών και κοινωνικών επιστημών κατά τον τελευταίο αιώνα. Είναι μια δουλειά που καθυστέρησε απελπιστικά.

Μιλήσαμε για «μιγαδικό αυτοκράτορα», εμπνεόμενοι από μια ιδέα του Ζαμιάτιν. Δεν μπορούμε να φανταστούμε έναν μιγαδικό αριθμό, όπως μπορούμε να φανταστούμε έναν θετικό ή αρνητικό αριθμό, μπορούμε όμως να εικάσουμε την ύπαρξή του γιατί πρέπει να υπάρχει  τετραγωνική ρίζα των αρνητικών αριθμών. ‘Όπως δεν μπορούμε να αντιληφθούμε τη ραδιενέργεια με καμία από τις αισθήσεις μας, μπορούμε όμως να την αντιληφθούμε από το θανατηφόρο αποτέλεσμά της.

Επίκαιρα, 20.7.2012 – L1